รอบรั้ว พุทธศาสนา วิธีฝึกปฏิบัติการบริหารจิตและเจริญปัญญา
Friday, February 8, 2008
ทีนี้ เรามาถึงบทเรียนการฝึกปฏิบัติการควบคุมจิตเบื้องต้นแล้ว ครูว่านี่คือความแปลกของศาสนาพุทธของเรา เป็นสิ่งที่ชาวต่างชาติเฝ้ามองดู ชาวพุทธทำอะไร....นั่งหลับตา นิ่ง เงียบๆ ในหนังจีน พระจีนก็ทำท่า อามิตตาพุทธ....บ่งบอกถึงความเป็นพุทธะ เราเองเป็นชาวพุทธ นี่ไม่ใช่ความแปลก แต่เป็นวิธีปฏิบัติขั้นต้น ที่จะเข้ามาเป็นพุทธอย่างแท้จริง ไม่ใช่แค่สวดมนต์เป็น กราบพระได้ แล้วมาบอกว่าเป็นพุทธ นั่นมันแค่เปลือกนอก
การบริหารจิตและเจริญปัญญา เป็นการฝึกอบรมจิตให้เกิดความสงบ ไม่คิดฟุ้งซ่านถึงเรื่องอื่นๆ จนจิตเกิดสมาธิ เมื่อจิตมีสมาธิ ทำให้เกิดปัญญาขึ้น นักเรียนควรฝึกการบริหารจิตนี้ทุกวัน วันละประมาณ 10-15 นาที ซึ่งสามารถฝึกได้ดังนี้
1.) นั่งคุกเข่า ประนมมือ และตั้งใจกล่าวคำนมัสการพระพุทธเจ้า และคำบูชาพระรัตนตรัย
คำนมัสการพระพุทธเจ้า
นะโม ตัสสะ ภะคะวะโต อะระหะโต สัมมา สัมพุทธัสสะ (กล่าว 3 จบ)
แล้วก็ต่อกับคำบูชาพระรัตนตรัยว่า
อิมินา สักกาเรนะ พุทธัง อะภิปูชะยานิ
อิมินา สักกาเรนะ ธัมมัง อะภิปูชะยามิ
อิมินา สักกาเรนะ สังฆัง อะภิปูชะยามิ
2.) จากนั้นก็สวดบทสรรเสริญพระรัตนตรัย เพื่อระลึกถึงคุณของพระรัตนตรัยว่า
อะระหัง สัมมา สัมพุทโธ ภะคะวา
พระผู้มีพระภาคเจ้า เป็นพระอรหันต์ ดับเพลิงกิเลสเพลิงทุกข์สิ้นเชิง
พระผู้มีพระภาคเจ้า เป็นพระอรหันต์ ดับเพลิงกิเลสเพลิงทุกข์สิ้นเชิง
พุทธัง ภะคะวันตัง อภิวาเทมิ
ข้าพเจ้าของอภิวาทพระพุทธเจ้า พระองค์นั้น (กราบ 1 ครั้ง)
ข้าพเจ้าของอภิวาทพระพุทธเจ้า พระองค์นั้น (กราบ 1 ครั้ง)
สะหวากขาโต ภะคะวะตา ธัมโม
พระธรรมคือคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้า เป็นธรรมอันดีเลิส
พระธรรมคือคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้า เป็นธรรมอันดีเลิส
ธัมมัง นะมัสสามิ
ข้าพเจ้าขอนมัสการพระธรรม (กราบ 1 ครั้ง)
ข้าพเจ้าขอนมัสการพระธรรม (กราบ 1 ครั้ง)
สุปะฏิปันโน ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ
พระสงฆ์คือสาวกของพระพุทธเจ้า เป็นผู้ปฏิบัติดีแล้ว
พระสงฆ์คือสาวกของพระพุทธเจ้า เป็นผู้ปฏิบัติดีแล้ว
สังฆัง นะมามิ
ข้าพเจ้าขอนอบน้อมพระสงฆ์ (กราบ 1 ครั้ง)
ข้าพเจ้าขอนอบน้อมพระสงฆ์ (กราบ 1 ครั้ง)
3.) ตัดความกังวลต่างๆให้หมด แล้วตั้งจิตอธิษฐาน ดังนี้
"ที่พึ่งอย่างอื่นของข้าพเจ้าไม่มี พระรัตนตรัยเป็นที่พึ่งของข้าพเจ้าอย่างประเสริฐ ด้วยการกล่าวความจริงนี้ ขอความสวัสดี จงมีแก่ข้าพเจ้าทุกเมื่อ"
เมื่ออธิษฐานเสร็จแล้ว ก็ให้ตั้งใจแน่วแน่ มุ่งปฏิบัติในการเจริญสมาธิภาวนา
4.) ทีนี้มาเริ่มกันเลยค่ะ หลังจากไหว้ครูมา 3 ข้อ (พระพุทธเจ้าเป็นบรมครูของเราเลยนะคะ)....ให้นั่งขัดสมาธิ เอาเท้าขวาทับเท้าซ้าย เอามือขวาทับมือซ้าย วางมือบนหน้าตัก นั่งตัวตรง เพื่อให้ลมหายใจเดินสะดวก กำหนดสติไว้ให้มั่นคง
5.) ภาวนาในใจว่า "พุท" เมื่อหายใจเข้า และ "โธ" เมื่อหายใจออก เพื่อให้จิตมีเครื่องยึด ปฏิบัติเช่นนี้ไปเรื่อยๆ จนจิตใจสงบ ไม่ฟุ้งซ่าน
6.) ก่อนจะเลิกบำเพ็ญสมาธิ ให้กราบเบญจางคประดิษฐ์ 3 ครั้ง จากนั้นให้แผ่เมตตาและกรวดน้ำอย่างย่อว่า
อิทัง เม ญาตินัง โหตุ สุขิตา โหนตุ ญาตะโย
ขอผลแห่งบุญกุศลนี้ จงมีแก่ญาติทั้งหลายของข้าพเจ้า ขอญาติทั้งหลายจงมีความสุขกายสุขใจ
จบแล้วค่ะ...กับการนั่งสมาธิเบื้องต้น แต่ผลของการสงบจิตใจนั้นจะส่งผลดีแก่เราแน่นอน ซึ่งการทำสมาธินี้ยังมีขั้นตอนที่สูงขึ้นต่อไปอีก และจะต้องมีพระอาจารย์คอยให้คำแนะนำเมื่อเรามีความก้าวหน้าในการนั่งสมาธิ.
Photo :: TIME Magazine