ครูได้ดูหนังเรื่องนี้มาหลายปีแล้ว เมื่อคืนเขาเอามาฉายอีกครั้ง เลยได้ทบทวนเรื่องราวต่างๆในหนัง แล้วก็เอามาเปรียบเทียบกับเหตุการณ์บ้านเรา ในเรื่องจุดเด่นของหนัง มีอยู่คำเดียว คือ เกียรติยศของทหาร หรือความภาคภูมิใจในการเป็นทหาร จุดหักมุมก็คือ การจากไปอย่างไร้เกียรติเมื่อได้ทำผิด ไม่ว่าจะเป็นทหารยศชั้นไหน
A few good men มักใช้ในใบปิดประกาศรับสมัครทหารของนาวิกโยธิน ซึ่งต้องการคนเก่งซึ่งมีอยู่ในจำนวนน้อย การฝึกนั้นเท่าที่ดูจากหนังหลายเรื่อง ค่อนข้างจะหนักไปทางหนักมาก การที่จะได้เข้าไปอยู่ในหน่วยนี้ได้จึงเป็นความภาคภูมิใจอยู่นิดๆ ในบ้านเราเคยมี นาวิกโยธินอเมริกัน หน่วย MAG 15 (Marine Aircraft Group 15) ซึ่งย้ายฐานปฏิบัติจากเวียดนามเข้ามาอยู่ครั้งหนึ่ง ที่น้ำพอง ขอนแก่น เพื่อรบเข้าไปในลาวและเขมรด้วย แต่ก็อาศัยความช่วยเหลือในด้านต่างๆจากหน่วยทหารอเมริกันอื่นๆจากอุดรธานี พ่อบ้านเล่าให้ฟังว่า การเป็นอยู่เต็มไปด้วยความยากลำบาก อาศัยอยู่ในเต๊นท์ ต้องระวังงูกันตลอดเวลา เพราะค่ายอยู่ในป่า ในสมัยนั้นยังเป็นสนามบินลับๆ เหล่านาวิกเรียกค่ายนี้ว่า Rose garden ซึ่งเอามาจากชื่อเพลงของดอลลี่ พาร์ตัน ที่มาร้องเพลงปลอบขวัญให้กำลังใจทหารอยู่เนืองๆ เท่าที่สังเกตุดูพฤติกรรม นาวิกโยธินดูจะมีระเบียบวินัยมากกว่าทหารบกหรือทหารอากาศ ที่มีความเป็นอยู่จะสะดวกสบาย ออกคำสั่งอะไรออกไปก็ได้ตามนั้น ดูจะไม่มีข้อแม้อะไรเลย เล่าให้ฟังเป็นการปูพื้นถึงระเบียบวินัยที่ได้รับฟังมา

ทีนี้มาเรื่องในหนัง เป็นเรื่องของทหารที่ค่อนข้างจะอ่อนแอ ทำให้ผู้บังคับบัญชามักจะไม่พอใจ และนำมาซึ่งการลงโทษสั่งสอน ที่ไม่มีในกฏหรือวินัยของนาวิกโยธิน ที่เรียกกันว่า Code red ซึ่งมีทหาร 2 นาย รับหน้าที่ไปปฎิบัติ แต่โชคร้าย ทำให้ทหารที่ถูกทำโทษเสียชีวิต ในการสืบสวนสอบสวนหาคนทำผิด ก็มีนายทหารฝ่ายธรรมนูญเข้ามาเป็นทนายให้ ซึ่งครั้งแรกก็ต้องการให้ทหารสองนายนั่นรับผิด โทษจะได้ลดน้อยลง จำคุกแค่ 6 เดือน แต่ทหาร 2 นายนั่นไม่ยอม ถือว่า ได้รับคำสั่งให้ปฎิบัติที่เขาต้องทำตาม เขาปฎิบัติตามหน้าที่ จะผิดได้อย่างไร เรื่องชักจะเข้าเค้ากับเรื่องที่เกิดขึ้นในบ้านเรา ที่ไม่ว่าตำรวจหรือทหาร ที่เข้าไปทำหน้าที่ดูแลผู้ชุมนุม ที่จากคลิปในทีวีเราจะเห็นการทำร้าย การยิง การลอบยิง หรือใช้ระเบิดกัน บางทีเราเห็นผู้ชุมนุมล้มลงนอนแล้ว ตำรวจผ่านไปเตะเสยคางให้เห็น สมัยก่อนๆมีการกระทืบ ทุบด้วยด้านปืนในโรงแรมก็มี อย่างนี้ตำรวจ-ทหารเหล่านั้นผิดหรือเปล่า มีคำตอบค่ะจากหนังเรื่องนี้


เนื้อเรื่องในหนังนอกจากจะตั้งใจให้เห็นเกียรติยศของทหารแล้ว ยังแสดงให้เห็นถึงความตั้งใจในการปฎิบัติหน้าที่ของสองฝ่าย คือผู้บังคับบัญชาค่ายทหาร ที่ต้องการทำหน้าที่ของตัว เพื่อความปลอดภัยของชาติ โดยจะทำทุกอย่างที่ไม่มีใครสามารถจะหยุดการกระทำได้ อีกฝ่ายหนึ่งคือทนายของทหารที่เสียชีวิต ทำหน้าที่ทุกวิถีทางที่จะเอาความจริงออกมาให้ได้ ผลสุดท้ายความจริงก็ออกมา นายทหารผู้บัญชาการมีความผิด ที่ออกคำสั่ง ทหารสองนายที่รับคำสั่งให้ไปปฎิบัติหน้าที่ลงโทษ ก็มีความผิดไปด้วย...แต่...ไม่ใช่ว่าจะผิดไปทั้งหมด ฐานฆาตกรรม เพราะทำตามคำสั่ง ไม่ผิด..ฐานร่วมมือกันฆาตกรรม....ไม่ผิด แต่ในพฤติกรรม ความเหมาะสม ที่ตัวเองเป็นทหารนาวิกโยธิน การทั้งหมดที่ได้กระทำลงไปนั้น...มีความผิด เกียรติของทหารต้องไม่ใช่ทำร้ายผู้คน คำพูดในตอนท้ายของหนังแสดงถึงหน้าที่ของตัวเองที่ต้องมีเกียรติถึงการกระทำ ไม่ว่าของทนายที่ต้องเอาความจริงออกมา และเกียรติของทหารที่ต้องป้องกันชาติ เป็นรั้วของชาติ และที่ต้องไม่ลืมก็คือ ไม่ทำร้ายคนที่ไม่มีทางสู้ค่ะ