Daisypath Anniversary tickers

รอบรั้วกำแพง วัดนาหลวง (อภิญญาเทสิตธรรม)

Monday, October 15, 2007


เมื่อวาน (30 มิ.ย. 2550) ได้เข้าไปที่วัดนาหลวง ไปปลูกต้นโพธิ์ ที่ท่านรองเจ้าอาวาส เคยปรารภมาเมื่อปีก่อนว่า น่าจะปลูกต้นโพธิ์ไว้สักต้น เมื่อปีกลายเคยเอาไปปลูกแล้ว แต่ต้นเล็กเกินไป โดนร่มเงาต้นไม้ใหญ่ปกคลุมตลอดปี เฉาตายลง ปีนี้ก็เอาต้นใหม่ที่เลี้ยงมาเป็นปี สูงท่วมหัวแล้ว ไปปลูกอีกครั้ง คิดว่าคงรอด ทำให้คิดได้นะคะว่า คนเราก็เหมือนกัน ถ้าเล็กเกินไป ไม่มีวิชามาต่อสู้เอาตัวรอด ก็โดนคนตัวใหญ่ๆรังแกได้ และก็จะอยู่ไม่รอดในสังคม ที่แก่งแย่งกันตลอด โลกเราเดี๋ยวนี้เป็นโลกของวัตถุนิยม หลงไปกับสิ่งมอมเมาต่างๆ ที่ต่างชาติยื่นมา พร้อมกับคำโฆษณาให้เราหลงเชื่อ แล้วก็ทุนนิยมที่คนมีเงินมากกว่ามากำหนดกฏเกณท์ ทำอะไรก็ได้ตามอำเภอใจ โดยไม่คำนึงถึงความเดือดร้อนของคนที่ด้อยกว่า ลูกๆคะ ถ้าเราอยากอยู่ในสังคมที่มีความสุข เราต้องรู้จักเอื้อเฟื้อคนอื่นด้วยค่ะ แบ่งปันให้เขาบ้าง
ทางเข้าวัด จะมีป้ายบอกทาง อ่านแล้วรู้สึกแปลกใจ เพราะไม่รู้ว่า อบต. หรือว่าใคร ที่ทำป้ายบอกทาง เขียนไว้ว่า "วัดอภิญญาเทศีลธรรม" แทนที่จะเป็น "วัดอภิญญาเทสิตธรรม" วัดนาหลวง ภูย่าอู่ อำเภอบ้านผือ จังหวัดอุดรธานี
ทีนี้ เมื่อคุณครูมาบอกว่าวัดอภิญญาเทสิตธรรม เป็นชื่อที่น่าจะถูกต้อง ตามที่วัดได้ตั้งชื่อเอาไว้แต่แรกเริ่ม ความหมายของคำนี้ ก็น่าจะมีใช่มั้ยคะ มีค่ะ เขาเรียกกันว่าเป็นธรรมอันเป็นฝักฝ่ายแห่งความตรัสรู้ (โพธิปักขิยธรรม 37)
โพธิปักขิยธรรม 37 ธรรมอันเป็นฝักฝ่ายแห่งความตรัสรู้ คือ เกื้อกูลแก่การตรัสรู้ , ธรรมที่เกื้อหนุนแก่อริยมรรค อันได้แก่

สติปัฏฐาน 4
สัมมัปปธาน 4
อิทธิบาท 4
อินทรีย์ 5
พละ 5
โพชฌงค์ 7
มรรคมีองค์ 8

โพธิปักขิยธรรม นี้ตามที่ทั่วไปในพระไตรปิฎก ตรัสไว้เพียงเป็นคำรวมๆ โดยไม่ได้ระบุชื่อองค์ธรรม นอกจากในสังยุตตนิกายแห่งพระสุตตันตปิฎก ที่มีพุทธพจน์ตรัสระบุไว้ว่า ได้แก่ อินทรีย์ 5 และในคัมภีร์วิภงค์แห่งพระอภิธรรมปิฎก ซึ่งไขความว่า โพธิปักขิยธรรม

ได้แก่ โพชฌงค์ 7
ธรรมชุดนี้ เมื่อตรัสระบุชื่อทั้งชุดในพระสูตร ทรงเรียกว่าเป็น อภิญญาเทสิตธรรม เช่นคือ เป็นอภิญญาเทสิตธรรม 37 และในพระอภิธรรม ท่านแสดงไว้ว่าธรรม 37 ประการนี้ เป็น สัทธรรม
นอกจากนี้ ธรรม 37 ประการชุดนี้ยังได้ชื่อว่าเป็น สันติบท คือ ธรรมที่เป็นไปเพื่อการบรรลุสันติ (รวมทั้งเป็น อมตบท และ นิพพานบท เป็นต้น) และเป็น เสรีธรรม หรือ ธรรมเสรี
ในพระวินัยปิฎก ท่านแสดงธรรม 37 ประการนี้ไว้เป็นคำจำกัดความของคำว่า มรรคภาวนา
ต่อมา ในคัมภีร์ชั้นอรรถกถา รวมถึงสุทธิมัคค์ จึงระบุและแจกแจงไว้ชัดเจนว่า โพธิปักขิยธรรม 37 ประการ ได้แก่ ธรรมเหล่านี้

ทั้งหมดนี้คือเบื้องหลังของชื่อวัดอภิญญาเทสิตธรรมค่ะ อาจยากแก่การจำของลูกๆนะคะ แต่ไม่เป็นไรค่ะ พอแค่รู้ว่า เบื้องหลังของชื่อนี้มีความหมายอีกหลายอย่างก็พอหรือจำสั้นๆว่า "ธรรมอันเป็นฝักฝ่ายแห่งการตรัสรู้"ค่ะ ซึ่งเวลาที่คุณครูไปฟังเทศน์ในวันเสาร์ที่สองของเดือน หลวงปู่ทองใบ ปภัสโร ภิกขุ (ท่านเจ้าคุณพระภาวนาวิสุทธาจารย์)ก็จะเทศน์ในเรื่องเหล่านี้ทั้งนั้นให้ฟัง ที่จริงเราอาจอ่านจากหนังสือก็ได้ แต่เกร็ดเล็กเกร็ดน้อยที่หลวงปู่ได้แทรกเอาไว้ในการสั่งสอน มันเป็นการแก้ข้อสงสัยไปในตัวและเอาไปปฏิบัติได้ ถ้าลูกๆสนใจ อาจชวนคุณพ่อคุณแม่ไปฟังเทศน์สักครั้ง หนทางอาจไกลและค่อนข้างลำบากสักหน่อย แต่ว่าการฟังธรรมจากพระที่ปฏิบัติดีนั้น คู่ควรแห่งการบากบั่นเข้าไปค่ะ

Posted by ครูพเยาว์ at 6:01 PM