รอบรั้ว โรงเรียนเก่า บทไหว้ครู ปฐม ก กา
Friday, August 3, 2007
เคยพูดเรื่องนี้ครั้งหนึ่งมาแล้วค่ะ เรื่องครูโบราณ ว่าเป็นอย่างไร ครั้งนี้ก็ยังอยากให้ดู ถึงบทไหว้ครู ที่มีมาตั้งแต่ต้นรัตนโกสินทร์ ก็ไม่ได้แตกต่างอะไร กับบทไหว้ครูของศิลปินชาวใต้ ที่ยังถือกันอยู่จนทุกวันนี้ และถ้าจะให้ชัดลงไปอีก ถึงความรักนับถือของคนไทยสมัยก่อนกับครูอาจารย์ว่าเป็นอย่างไร ก็ต้องลงไปดูในเรื่องพระอภัยมณีอีกตอน...เมื่อตอนที่สุดสาคร โดนชีเปลือยผลักตกเหว..ในยามที่คับขัน แค่ระลึกถึงโยคีบนเกาะแก้วพิสดาร..แค่ระลึกถึงครูอาจารย์เท่านั้นว่าจะไม่ได้พบหน้าอีกแล้ว.....พลันก็...
บัดเดี๋ยวดังหง่างเหง่งวังเวงแว่ว
สะดุ้งแล้วเหลียวแลชะแง้หา
เห็นโยคีขี่รุ้งพุ่งออกมา
ประคองพาขึ้นไปจนบนบรรพต
แล้วสอนว่าอย่าไว้ใจมนุษย์......ฯลฯ
จากบทกลอนนี้ ทำให้เราเห็นว่า นั่นคือความรักความห่วงใยต่อศิษย์ ถึงแม้จะไม่ได้อยู่ด้วยช่วยกันตลอด ก็ยังตามหาจนเจอ ถ้าศิษย์ตกอยู่ในอันตราย ....และตัวศิษย์เอง คนๆแรกที่คิดถึง เมื่ออยู่ในภาวะคับขัน ก็คือครูค่ะ จริงๆแล้วก็ไม่ได้หวังอะไรมาก เพียงแต่ไม่อยากให้เราลืมรากของตัวเอง พื้นฐานของความเป็นไทย เพราะเวลาโยงไปถึงคำว่า ผู้ให้บริการ และผู้รับบริการ...รู้สึกว่ามันจะห่างๆไปนิดนะคะ แล้วจะแก้ความรู้สึกนี้ได้อย่างไร เพราะเวลานึกถึงคำนี้ มันจะชวนคิดถึงเวลาไปซื้อของที่ เซเว่น-อีเลฟเว่นอยู่เรื่อย หรือว่าจะปล่อยมันไป....เอ้า.....อ่านบทไหว้ครูสมัยโบราณได้แล้วค่ะ
๏ ๏ บทไหว้ครู ปฐม ก กา ๏ ๏
• นะโมข้าจะไหว้ วระไตรระตะนา
ใส่ไว้ในเกษา วระบาทะมุนี
• คุณะวระไตร ข้าใส่ไว้ในเกษี
เดชะพระมุนี ขออย่ามีที่โทษา
• ข้าขอยอชุลี ใส่เกษีไหว้บาทา
พระเจ้าผู้กรุณา อยู่เกษาอย่ามีไภย
• ข้าไหว้พระสะธรรม ที่ลึกล้ำคำภีร์ใน
ได้ดูรู้เข้าใจ ขออย่าได้มีโรคา
• ข้าไหว้พระภิกษุ ที่ได้ลุแก่โสดา
ไหว้พระสกิทาคา อะระหาธิบดี
• ข้าไหว้พระบิดา ไหว้บาทาพระชะนะนี
ไหว้พระอาจารีย์ ใส่เกษีไหว้บาทา
• ข้าไหว้พระครูเจ้า ครูผู้เฒ่าใส่เกษา
ให้รู้ที่วิชา ไหว้บาทาที่พระครู
• จะใคร่รู้ที่วิชา ขอเทวามาค้ำชู
ที่ใดข้าไม่รู้ เล่าว่าดูรู้แลนา
• ไชยโยขอเดชะ ชัยชะนะแก่มารา
ระบือให้ลือชา เดชะสามาไชยโย
• ไชยโยขอเดชะ ชัยชนะแก่โลโภ
โทโสแลโมโห อย่าโลเลโจ้เจ้ใจ
• กุมาระกุมารี ตะรุณีย์ที่เยาว์ไว
จะฬ่อพอเข้าใจ ให้รู้จำคำวาที
• ว่าไว้ใน ก กา ก ข ขา อา อิ อี
ว่าไว้ในเท่านี้ ที่พอได้ใน ก กา
• แต่พอให้รู้เล่า ที่ผู้เขลาเยาวะพา
ได้ดูรู้แลนา กุมาราตะรุณี
• จะใคร่ได้รู้ธำม์ ที่ลึกล้ำจำไว้ดี
ได้แน่แต่เท่านี้ ดีจำเอาเบาใจครู
• จะว่าแต่ฬ่อๆ ว่าแต่พอฬ่อใจดู
ว่าไว้ได้พอรู้ ดูว่าเล่าเอาใจใส่
Labels: การศึกษา, ทั่วไป ตามใจคิด, วัฒนธรรม